Lusino, rok 1245 – pierwsza wzmianka o Luzinie
W roku 1245 biskup wrocławski odstępuje swoje dzisięciny i przekazuje je na własność klasztorowi norbertanek żukowskich, w tym również Luzino. Jest to pierwsza wzmianka, niejako metryka wsi Luzino. Nie oznacza to jednak, że właśnie w tym roku powstała. Z różnych źródeł wynika, iż istniała wiele lat wcześniej, natomiast ujawniła się światu dopiero od czasu połączenia się z klasztorem norbertanek. Opierając się na badaniach archeologicznych ocenia się, że zasiedlenie obszaru dzisiejszego Luzina i okolic nastąpiło około połowy VII wieku p.n.e. W wieku XI ukształtowała się jednolita dla całego regionu organizacja państwowa, zaczęło obowiązywać jednolite prawo zwane „prawem książęcym”. Powstanie okolicznych wsi Barłomina, Robakowa, Kębłowa, Dąbrówki Tępcza, Sychowa Milwina, Strzebielina, Charwatyni, nastąpiło w tym samym okresie i do dziś rozwijają się wspólnie z Luzinem.
Pochodzenie nazwy wsi Luzino nie jest jednoznacznie. Najstarsze zapisy źródłowe wymieniają Lusino jako nazwę wsi, a także Lusyno. Nazwa Luzino może pochodzić od podmokłych bagnistych terenów z rdzeniem znaczeniowym luźa: co oznacza błoto, bagno, moczar. Na ogół utarło się przekonanie, że rzeka, płynąca obok Luzina, która obecnie nosi nazwę Bolszewka, zwana była Luzińską strugą, którą to nazwę otrzymała właśnie od nazwy miejscowości. W 1680 roku w wyniku sporu o przebieg granicy między Luzinem a sąsiadującą miejscowością- Kębłowo, zwołano komisję, która wyraźnie nazwała ową rzekę Luziną. Nazwa ta pozostaje w ścisłym związku z nazwą wsi, rodzi się jedynie pytanie, czy wieś wzięła nazwę od rzeki, czy też odwrotnie- pozostaje ono otwarte.
Opracowanie: Paula Semak
Gminna Biblioteka Publiczna im. Leona Roppla w Luzinie
Bibliografia:
- Labuda G., Wiącek B., Kochanowski M.: Dzieje wsi Luzino do schyłku XIX wieku, Gdańsk: Urząd Gminy Luzino, 1995.